Szwajcaria, i tym samym kanton Schaffhausen, ceni wolność, prawa i obowiązki każdej jednostki. Podstawą dobrych relacji w społeczeństwie jest wzajemny szacunek i tolerancja, a także poszanowanie tych samych podstawowych wartości.
Prawa podstawowe są zapisane w konstytucji federalnej i kantonalnej. Prawa te przysługują wszystkim mieszkańcom Szwajcarii, a zatem również cudzoziemcom:
Równość wobec prawa
Państwo musi traktować równo wszystkich ludzi. Oznacza to, że nikogo nie wolno dyskryminować, bez względu na płeć, wiek, pochodzenie, rasę, język, religię, status społeczny, światopogląd, styl życia czy niepełnosprawność.
Równość praw
Mężczyźni i kobiety mają takie same prawa w rodzinie, edukacji i na rynku pracy. Mężczyźni i kobiety mają prawo do takiego samego wynagrodzenia za pracę o takiej samej wartości.
Prawo do życia i wolności osobistej
Każdy człowiek ma prawo do życia. Kara śmierci jest zakazana. Każdy ma prawo do wolności osobistej.
Oznacza to, że nie wolno nikogo krzywdzić i każdy może swobodnie przemieszczać się.
Prawo do zawarcia małżeństwa
Każda osoba powyżej 18 roku życia może zawrzeć związek małżeński.
Wolność wyznania
Każda osoba ma prawo do swobodnego wyboru i praktykowania wyznania. Nikogo nie wolno zmuszać do wstąpienia lub przynależności do wspólnoty religijnej.
Uznane prawnie wspólnoty wyznaniowe:
W kantonie Schaffhausen są trzy publiczno-prawne wspólnoty wyznaniowe. Są to: kościół ewangelicko-reformowany, kościół rzymskokatolicki i kościół chrześcijańsko-katolicki. Uznanie prawne z jednej strony skutkuje nadaniem określonych uprawnień, takich jak podatek kościelny, a z drugiej strony nakłada obowiązek poszanowania wolności wyznania, praw człowieka i przejrzystości finansowej.
Wspólnoty wyznaniowe w Schaffhausen: Oprócz trzech kościołów krajowych istnieje wiele innych wspólnot religijnych. Należą do nich m.in. wspólnoty żydowskie, muzułmańskie, buddyjskie i hinduistyczne, Bahai oraz wiele innych. Przedstawiciele różnych wspólnot wyznaniowych spotykają się regularnie od 2006 r. w ramach dialogu międzyreligijnego i Grupy Roboczej Kościołów Chrześcijańskich Schaffhausen.
WOLNOŚĆ SŁOWA
Każda osoba może mieć własne zdanie i wyrażać je swobodnie w ramach prawa. Prawa te mogą podlegać ograniczeniom ze strony państwa. Wymaga to jednak podstawy prawnej. W przypadku poczucia zagrożenia praw osobistych mogą Państwo skorzystać z porady lub pomocy prawnej.
Obowiązki: obowiązkowa służba wojskowa i obowiązek wyborczy
Oprócz praw podstawowych, obywatele Szwajcarii mają również obowiązki. Szwajcaria ze swoją armią milicyjną utrzymuje obowiązek służby wojskowej. Objęci nim są wszyscy mężczyźni.
W kantonie Schaffhausen jest jeszcze jeden szczególny obowiązek. Wszyscy obywatele są zobowiązani do głosowania w wyborach i referendach.